इंडिया नावाच्या सर्वपक्षीय आघाडीला एकत्र आणण्याचे काम बिहारचे मुख्यमंत्री नितीश कुमार यांनी केले. गेल्या काही दिवसांपासून किंवा बंगलोरच्या बैठकीपासून नितीश कुमार थोडे उदासीन दिसतात. याचे कारण काय आहे हे त्यांनी उघडपणे सांगितलेले दिसत नाही. पण एकूणच इंडियाच्या आघाडीत सर्वांनीच संयम राखणे आवश्यक आहे. वास्तविक बंगलोरच्या बैठकीतच संयोजकांच्या नावाची घोषणा होणार होती. पण तसे न झाल्यामुळे नितीश कुमार यांनी बंगलोरच्या पत्र परिषदेस येण्याचे टाळले होते. तसाच प्रकार यापूर्वीच्या बैठकीत दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांनी केला होता. आता मुंबईच्या बैठकीपूर्वी शरद पवार यांची वेगवेगळी वक्तव्ये चर्चेत आली आहेत. ही आघाडी २०२४च्या निवडणुकीसाठी आहेत, असे गृहीत धरले तरी त्यांची आघाडी आजपासून नसली तरी या निवडणुकीत आपण भांडू आणि पुढील निवडणुकीत ऐक्याचा खेळ मांडू. आजच्या घडीला या आघाडीचा सर्वात मोठा पक्ष काँग्रेस आहे. राहुल गांधी यांनी अत्यंत सामंजस्याची भूमिका घेतली आहे.
मात्र छत्तीसगडचे मुख्यमंत्री बघेल आपली स्वामिनिष्ठा दाखविण्यासाठी पंतप्रधानपदासाठी राहुल गांधींचे नाव पुढे करत आहेत. एकदा ठरल्यावर या निवडणुकीसाठी दुसऱ्या कुणाचे नाव पुढे करावे हे आश्चर्यकारक आहे. बहुधा नितीश कुमार हेच सर्वमान्य नेते पाहिजेत. देशभरातील सर्व विरोधी पक्षांना एकत्रित आणण्याचे कार्य त्यांनीच केले होते. मात्र आज त्यांनी जे वक्तव्य केले आहे ते त्यांची नाराजी दर्शविते. भविष्यकाळात इंडियाला आपली एकजूट कायम राखावयाची असेल तर या आघाडीत सामील झालेल्या सर्वांना आपल्या वाणीवर संयम ठेवावा लागेल. भाजपसारख्या बलाढ्य पक्षाशी लढा देणे सोपे नाही. आम्ही वारंवार म्हणत आहोत की, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना देशात सर्वांचाच पाठिंबा आहे. आजच्या घडीला त्यांचा मुकाबला करावयाचा असेल तर या सर्व पक्षांना आपले अहंकार बाजूला ठेवावे लागतील. नितीश कुमार यांच्या मनात संयोजक होऊ नये हा विचार का आला, यावर विचार करावा लागेल. त्यांच्यासारखे बेदाग व्यक्तिमत्त्व या आघाडीत फार कमी लोकांकडे आहे.
यामुळे काँग्रेस पक्षाचे अध्यक्ष मल्लिकाजर्ुन खरगे यांनी मानाचा मोठेपणा दाखवून असा काही निर्णय घ्यायला हवा जेणेकरून या आघाडीत नाराजी किंवा फूट पडण्यासारखी परिस्थिती कोणत्याही परिस्थितीत निर्माण होऊ नये. या पक्षांना आपला प्रभाव टिकवायचा असेल तर सर्व बोलघेवड्या पुढाऱ्यांना आवर घालावा लागेल. ही आघाडी टिकवायची असेल तर सर्वप्रथम मुंबईच्या बैठकीत कोणीही वेडेवाकडे वक्तव्य करू नये हे ठरवावे लागेल. इंडियाची आघाडी कायम राहील याची दक्षता घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. भारताच्या राजकारणात पुढील काही महिन्यांत अत्यंत महत्त्वाची असलेली निवडणूक घेण्यात येणार आहे. आजही भारतीय जनता पक्षाच्या खिशात २०० जागांची आघाडी जाणार आहे. इकडे मात्र एकेका जागेसाठी भविष्यकाळात किती आणि कशा घडामोडी घडतील याचा अंदाज कोणालाही आलेला दिसत नाही. मुंबईच्या बैठकीत नितीश कुमार यांची नाराजी दूर करून त्यांना संयोजकपदी बसवावे यातच इंडियाचा शहाणपणा आहे. नितीश कुमार यांना संयोजक बनवले तर कोणताही पक्ष नाराज होईल असे वाटत नाही. बाकी आमच्यापेक्षा आघाडीतील सर्वपक्षीय लोक अधिक शहाणे आहेत. तेव्हा त्यांनी आपला शहाणपणा